Rutger
Groot Wassink, wethouder ‘sociale zaken’, gaat ook over de
participatiewet en heeft in dat kader aangekondigd dat de
bijstandsgerechtigden ‘aan het werk moeten’. Het maakt Groot Wassink niet uit of deze (veelal oudere) mensen werkloos zijn geworden tijdens de lange bankencrisis door
desastreus beleid van Balkenende 4, Rutte 1 en 2, of dat een groot deel van de bijstandsgerechtigden in feite arbeidsongeschikt is…….Het zal Groot Wassink aan de reet roesten dat veel arbeidsongeschikten de bijstand in moesten daar men de weg naar een fatsoenlijke arbeidsongeschiktheidsuitkering middels schoftenbeleid heeft afgesneden…….. Voor Groot Wassink geldt: befehl ist befehl…….

Ben je GroenLinks lid of stemmer, denk dan nog eens na of
dit wel een juiste keus was…. Zie wat dat betreft ook zaken als het asociale
leenstelsel, een stelsel waardoor jongeren uit de grote onderlaag het
af laten weten als het gaat om studeren, ondanks dat in 2015, dus een
jaar na invoering al bleek dat dit effect optrad, heeft GroenLinks pas vlak
voor de EU verkiezingen van vorige week (5 jaar na invoering…) haar
steun voor dit klassen bevorderend stelsel ingetrokken…….. 

Althans het voorgaande dacht ik, echter het ging hier om een gesprek in Trouw met GL Tweede Kamerlid Zihni Özdil, waarin deze het sociaal leenstelsel volkomen terecht afschilderde als asociaal….. Klaver heeft gewacht tot na de verkiezingen en zegt nu dat Özdil ‘ontoelaatbaar verdrag vertoonde’ en daarom moest opstappen….. (later wellicht meer over deze smerige zaak) Kortom Klaver heeft zich alweer als een vervelende op macht beluste sociopaat getoond en de boel gemanipuleerd door e.e.a. over de verkiezingen te tillen, de schoft….. Ongelofelijk dat studenten op deze plork stemmen…… 

Lees het ontluisterende artikel van Piet van der Lende zoals geplaatst op De Doorbraak. Ongelofelijk hoe men omgaat met mensen in de bijstand, een beleid van de lokale overheid ingegeven door het schoftenkabinet Rutte 2 (met een dikke rol van PvdA  ploertenpolitici als Asscher en Klijnsma!), een beleid dat mensen tot wanhoop drijft…..

Amsterdamse
GroenLinks-wethouder Groot Wassink dreigt een uitrookbeleid tegen
bijstandsgerechtigden te gaan voeren

Geplaatst
op 24 mei 2019

De
Amsterdamse GroenLinks-wethouder Rutger Groot Wassink, die gaat over
de uitvoering van de Participatiewet,
heeft op 20 mei een brief naar de gemeenteraad gestuurd waarin hij
zijn plannen voor de nabije toekomst uiteenzet. De brief werd
begeleid met zijn commentaren in de pers, onder meer via een artikel
in Het Parool,
waarbij hij zijn plannen toelichtte. In de media wordt gesproken over
een “militaire operatie” richting de Amsterdamse
bijstandsgerechtigden, maar het is enigszins onduidelijk of Groot
Wassink deze woorden in de mond heeft genomen.

Rutger Groot Wassink

In
de pers kwam naar voren dat alle 40.000 Amsterdamse
bijstandsgerechtigden op gesprek moeten komen. Maar in de brief staat
dat 30.000 bijstandsgerechtigden zullen worden opgeroepen. Het
verschil zit hem er waarschijnlijk in dat alle 40.000 baanlozen
telefonisch of schriftelijk zullen worden benaderd, maar dat men het
voornemen heeft om 30.000 van hen ook daadwerkelijk op te roepen. Ook
komt in de pers en de brief naar voren dat die gesprekken niet
vrijblijvend zijn. Op een al van andere politici bekende manier wordt
een kleine minderheid die zogenaamd niets zou willen, gebruikt als
argument om alle bijstandsgerechtigden intensiever en strenger aan te
pakken. Ook wordt het nodige effect verwacht van een uitrookbeleid:
mensen die niet zouden willen, of die niet op alle gesprekken komen
opdagen, of die door alle druk afzien van een uitkering, die moeten
zich maar zien te redden. Weg is weg. Nu al ervaren wij op
het Bijstandsbond-spreekuur dat
diverse mensen ervoor kiezen om met betaald werk te leven beneden het
sociale bestaansminimum. Want al dat gedoe met de
uitvoeringsorganisatie van de bijstand en het vreselijke regime waar
je onder zit, laat dat maar zitten, zo is hun houding. Daar hebben ze
geen zin in en daarom vragen ze ook geen aanvullende uitkering meer
aan, ook al hebben ze er recht op. Dat is het effect van het beleid:
meer werkende armen die onder of op het bestaansminimum leven.

Uitstroomcijfers

Ook
worden op een ouderwetse manier door de politiek zeer hoge
uitstroomcijfers van de uitvoeringsorganisatie vereist, waarbij de
klantmanager, die tegenover een mens van vlees en bloed zit, onder
druk komt te staan om mensen uit de bijstandsuitkering te werken. De
ambitieuze doelstelling is dat een stad als Amsterdam eigenlijk niet
meer dan 30.000 bijstandsgerechtigden zou mogen hebben. Maar waarom
mogen dat er niet meer zijn? Dat blijft in de brief van Groot Wassink
volkomen onduidelijk. Het gaat om mensen, hoor, niet om budgettering
met spreadsheets. Verder gaat er gekeken worden naar de
rechtmatigheid van de uitkeringen. Zeg maar: met de stofkam door het
bestand, op zoek naar die paar bijstandsgerechtigden die de kluit
belazeren. Daarvoor moeten dan wel 40.000 bijstandsgerechtigden voor
de zoveelste keer het hele hebben en houden van hun privéleven op
tafel leggen.

Daarnaast
belooft de wethouder coaches, loonkostensubsidies en banenplannen.
Maar de concrete banenplannen zijn vaag (afspraken met werkgevers
door een beroep te doen op hun goede wil?) of een druppel op een
gloeiende plaat. Moeten de mensen van de werkbrigade, waarvan de
eerste deelnemers trouwens alweer opnieuw in de bijstand zitten, nu
ook weer op gesprek komen? Tot nu toe loopt de afname van het aantal
bijstandsgerechtigden in Amsterdam achter bij het landelijk
gemiddelde. Nu blijkt de financieringssystematiek van de
Participatiewet zo te zijn dat in dat geval een gemeente te maken
krijgt met hoge boetes. Als Amsterdam qua uitstroom achterblijft
zoals het nu doet, vooral trouwens als gevolg van het relatief grote
aantal arbeidsongeschikten en langdurig baanlozen, dan kan het
boetebedrag oplopen tot 68 miljoen euro aan kortingen op het
bijstandsbudget. De gemeenten, en dus ook Groot Wassink, staan
daardoor onder grote druk van deze rechtse regering.

Neo-liberaal
arbeidsmarktbeleid

Het
‘nieuwe’ beleid van de GroenLinkser Groot Wassink is ondanks zijn
linkse signatuur geheel in overeenstemming met het neo-liberale
arbeidsmarktbeleid. Dat beleid staat haaks op mijn eigen visie.
Baanloosheid is naar mijn mening een gevolg van een tekort aan
voldoende banen, waarbij werkgevers hun eisen moeten aanpassen aan de
mogelijkheden van de arbeidskrachten. Er moet een actief
werkgelegenheidsbeleid worden gevoerd. Investeren in structureel werk
is daarbij de enige oplossing. Begin ook vooral eens op de Stopera
zelf, zou het advies moeten zijn aan de beleidsmakers in het
Amsterdamse stadhuis. Tijdelijke banen voor structureel werk moeten
direct worden omgezet naar vaste banen. Door loonkostensubsidies
vertikken werkgevers het om mensen vast en normaal betaald in dienst
te nemen. Verder moet de gemeente aan bijstandsgerechtigden concrete
opleidingen met diploma’s bieden. Geen dwangarbeidtrajecten en geen
disciplineringsgesprekken meer. Werkgevers moeten quota krijgen van
oudere mensen die ze in dienst nemen en houden.

Maar
dat gebeurt allemaal niet in het neo-liberale beleid. Daarbij wordt
er vanuit gegaan dat baanloosheid het gevolg is van gebreken van de
baanlozen, die dan ook gedisciplineerd moeten worden. Daarbij wordt
er niet geïnvesteerd in gedegen opleidingen die een diploma
opleveren. Werkgevers zijn ondanks de beperkte afspraken over
contingentering van arbeidsgehandicapten volledig autonoom in hun
personeelsbeleid. Gemeenten leggen de nadruk op het bijschaven
(jobcoaches, loonkostensubsidies, disciplineringstrajecten) en onder
druk zetten van baanlozen, waarbij de arbeidsmarkt zijn eigen gang
kan gaan en werkgevers bij de matching tussen vraag en aanbod hun
eisen vanzelf wel zullen bijstellen bij tekorten en zo de kansen van
de baanlozen vanzelf wel zullen worden vergroot. Gemeenten zouden dus
alleen maar een beroep hoeven te doen op de goede wil van de
werkgevers. Wanneer gaan we nu eens stoppen met het pamperen van de
bazen?

Sociaal
panopticum

Die
neo-liberale arbeidsmarkt en het daarbij horende beleid werkt niet
waar het gaat om de belangen van gedeeltelijk arbeidsongeschikten en
langdurig baanlozen. Dat is na 40 jaar neo-liberaal beleid
ondertussen wel duidelijk geworden. Recentelijk verschijnen er steeds
berichten over grote tekorten op de arbeidsmarkt. Werkgevers zouden
schreeuwen om personeel, en het aantal vacatures zou sterk stijgen.
Onlangs werd uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek
bekend dat in 2018 het aantal flexwerkers met 7.000 was afgenomen.
Een verwaarloosbare afname op een aantal flexwerkers van bijna 2
miljoen (exclusief zzp-ers). Doet door al die tekorten aan personeel
de markt zijn werk? Komen er substantieel minder flexwerkers, stellen
de werkgevers hun eisen bij, gaan de lonen sterk omhoog? Nee dus.

Onlangs
werd bekend dat de voor prijsstijgingen gecorrigeerde lonen de eerste
drie maanden van 2019 zijn gedaald, terwijl er meer vacatures dan
ooit zouden zijn en bedrijven de ene recordwinst na de andere boeken.
Uiteindelijk zijn de werkgevers ondanks de vele vacatures niet door
de markt en niet door de overheid gedwongen om hun eisen en
voorwaarden aan te passen. 

Hiervoor gaf ik al aan dat door het
huidige overheidsbeleid het aantal werkende armen groter zal worden.
Dat komt ook omdat mensen zich gedwongen zullen zien om de eisen van
de werkgevers en de aangeboden slechte arbeidsvoorwaarden en
omstandigheden maar te accepteren. En daarmee zijn we bij het
werkelijke doel van het neo-liberale arbeidsmarktbeleid: de grote
beschikbaarheid van zeer goedkope, gewillige en flexibele
arbeidskrachten die bereid zijn tegen slechte voorwaarden en
omstandigheden rot en zwaar werk te doen, desnoods levend onder het
sociale minimum. Je zou kunnen zeggen dat het neo-liberale
arbeidsmarktbeleid in dit opzicht heel effectief is. Met als prijs de
kansloosheid van duizenden baanlozen en gedeeltelijk
arbeidsongeschikten. Een leven onder het regime van een sociaal
panopticum staat
velen als schrikbeeld voor ogen. En hoezeer de wethouder ook spreekt
over een menselijk beleid, ook in Amsterdam is de bijstand
uiteindelijk een dergelijk panopticum, vooral op basis van
rijksregels met als doelstelling goedkope en gedisciplineerde
arbeidskrachten.

Controle

Wat
houdt dat sociaal panopticum in? Dat bestaat uit een voortdurende
controle op het doen en laten van specifieke groepen in de
maatschappij, in dit geval bijstandsgerechtigden, via moderne
technieken (bewakingscamera’s, koppeling van databanken,
registratie van individuele kenmerken via vingerafdrukken,
enzovoorts), waarbij mensen ook intensief worden gecontroleerd via
disciplineringsgesprekken en bij verdenking van fraude via allerlei
klassieke opsporingsmethoden, zoals buurtonderzoeken en schaduwen.
Verder bestaat er controle door organisaties met een stoet aan
bewakers in dienst, zoals conducteurs, stadswachten, buurtvaders,
verkeersregelaars, enzovoorts. De bevolking moet daarbij het gevoel
krijgen dat men voortdurend wordt waargenomen en dat door de
autoriteiten als afwijkend gedefinieerd gedrag zal worden bestraft. 

Dat wordt gecombineerd met een ideologisch offensief in soms wollige
en ogenschijnlijk fraai klinkende doelstellingen die de invoering en
ontwikkeling van het panopticum moet rechtvaardigen. Dat leidt tot
illegalisering en criminalisering van gedrag van mensen die de
bedoeling hebben om aan dat panopticum te ontsnappen. Leven in de
bijstand is af en toe je hele hebben en houden op tafel leggen, al je
privégegevens van je leven, dat vervolgens naast de zeer
gecompliceerde en uitgebreide regels van de bijstand wordt gelegd om
na te gaan of je op een detail soms iets hebt gedaan dat volgens de
definities van het panopticum ‘fout’ is.

Het
principe van de bijstand is dat in geval van andere inkomsten die
inkomsten moeten worden verrekend met de uitkering. Er is een
partnertoets, bij besparing van kosten moet je uitkering omlaag
(kostendelersnorm), er is verplicht vrijwilligerswerk (lees:
dwangarbeid) via “de tegenprestatie”, de uitkering is
voorwaardelijk door eisen op het gebied van uiterlijk,
gedrag, Nederlands spreken, enzovoorts. Mensen in de bijstand die
door alle persoonlijke problemen al gestrest, angstig en
depressief zijn, worden door het bijstandsregime alleen maar zieker.
En nu gaat Groot Wassink in ferme bewoordingen melden dat het aantal
bijstandsgerechtigden van 40.000 naar 30.000 moet worden gebracht,
dat iedereen zal worden opgeroepen, dat de gesprekken niet
vrijblijvend zijn, enzovoorts. Dat levert bij de duizenden
arbeidsongeschikte bijstandsgerechtigden nog meer stress, angsten en
slapeloze nachten op.

Het
sociaal panopticum doet zijn werk: ook al word je misschien niet vaak
opgeroepen, toch heb je voortdurend het gevoel constant te worden
waargenomen. Ieder ogenblik kan er een bericht komen dat een
ambtenaar in je ziel wil kijken. Het gaat ook om knagende
onzekerheid: ik weet niet of ik word opgeroepen, maar ieder ogenblik
kan mijn bestaansfundament ter discussie worden gesteld. Voortdurend
denk je erover na hoe aan dit panopticum te ontsnappen, voortdurend
loop je te malen over de grenzen van het panopticum. Kan ik een
klacht indienen? 

Kan ik een bezwaarschrift schrijven? Kan ik mij ziek
melden? Als ik een oproep krijg, wat kan ik dan verwachten, hoe moet
ik mij voorbereiden? En er zijn gevoelens van machteloosheid: als je
ziek of arbeidsongeschikt bent, dan is ontsnappen uiteindelijk
onmogelijk.

Megabanenmarkt

De
politieke situatie lijkt momenteel wel een beetje op de situatie ten
tijde van de megabanenmarkt jaren geleden. Toen zette PvdA-minister
Willem Vermeend de gemeente Amsterdam onder forse druk om een grotere
uitstroom uit de bijstand te realiseren, ook onder dreiging van
kortingen op het budget. GroenLinks-wethouder Frank Köhler (nu SP)
is indertijd nog op het dossier gevallen. Daarop trad PvdA-wethouder
Jaap van der Aa aan, die een vlucht naar voren bedacht: de
megabanenmarkt. Alle bijstandsgerechtigden werden opgeroepen om naar
een grote fabriekshal in het havengebied bij Sloterdijk te gaan, waar
ze werden doorgezaagd over mogelijkheden om aan het werk te gaan. Als
dat niet kon, dan werden ze opnieuw gekeurd, en er werden nieuwe
dossiers aangelegd met hetzelfde argument dat ook Groot Wassink
gebruikt: we wisten niet eens wat voor opleiding al die mensen
hadden. Met die nieuwe dossiers zou alles op orde zijn.

De
megabanenmarkt kostte uiteindelijk 200 miljoen euro. Het was een
grote mislukking. Het aantal bijstandsgerechtigden liep nauwelijks
terug. Na afloop van de megabanenmarkt werden de karren met
ongesorteerde nieuwe dossiers het centraal archief binnengereden en
in een hoekje gezet. De ambtenaren gingen weer gewoon door met hun
oude dossiers. Gaan de plannen van Groot Wassink eenzelfde mislukking
tegemoet? Gezien het falende neo-liberale arbeidsmarktbeleid lijkt me
dat niet onwaarschijnlijk. Dat komt ook omdat het maar niet tot de
bestuurders wil doordringen, ondanks een analyse in dit opzicht in de
brief van 20 mei, dat de bijstand steeds meer een verkapte
arbeidsongeschiktheidsregeling is geworden, onder meer omdat de
eigenlijke arbeidsongeschiktheidsregelingen bijna op slot zijn
gegaan. Er zijn ook arbeidsongeschikten in de bijstand die niet waren
verzekerd toen ze arbeidsongeschikt werden.

Het
grootste deel van de bijstandsgerechtigden kan gewoonweg niet betaald
werk verrichten, maar de bestuurders blijven hardnekkig spreken over
“langdurig werklozen”, alsof ze wel aan de betaalde arbeid zouden
kunnen. Groot Wassink heeft haast. “Iedere dag dat we wachten is
een dag dichter bij de volgende crisis”, aldus de wethouder. Nou,
Rutger, ik denk dat het niet gaat lukken. En als het al lukt, dan
alleen tot de volgende crisis.

Piet
van der Lende

Dit
is een iets geredigeerde versie van een
artikel dat
eerder op de weblog van de Bijstandsbond verscheen. In Het Parool
staat een
samenvatting van
het artikel.

Baanloosheid, Dwangarbeid, Kapitalisme, Linkse
partijen

====================================

Zie ook:

‘Jesse Klaver (GroenLinks) heeft spijt van zijn moddergooien tegen Zihni Özdil‘

‘GroenLinks in zicht van EU verkiezingen plotseling tegen ‘Sociaal Leenstelsel’‘